در دنیای امروز که با چالشهای زیست محیطی، نوسانات قیمت انرژیهای فسیلی و افزایش تقاضای جهانی برای برق مواجه هستیم، انرژی خورشیدی به عنوان یکی از پایدارترین و پاکترین منابع انرژی، جایگاهی حیاتی در استراتژیهای انرژی ملی و جهانی پیدا کرده است.
آخرین دستاوردها و پیشرفتها در حوزه نیروگاههای خورشیدی
در سالهای اخیر، فناوریهای مربوط به نیروگاه های خورشیدی دستخوش تحولات چشمگیری شده اند:
افزایش راندمان پنلها: راندمان پنلهای فتوولتائیک از حدود ٪15 در دهه گذشته، اکنون به بیش از ٪23 در پنلهای سیلیکونی پیشرفته و بیش از ٪40 در سلولهای چندالیهی آزمایشگاهی رسیده است.
کاهش هزینه تولید برق: هزینه تولید هر کیلووات ساعت برق خورشیدی در سال 2024 به کمتر از 2 سنت آمریکا در کشورهای آفتابی کاهش یافته است. بر اساس گزارش ،IRENAهزینه متوسط جهانی برق خورشیدی در دهه گذشته بیش از ٪80 کاهش داشته است.
توسعه ذخیره سازهای انرژی: استفاده از باتریهای لیتیوم-یون و فناوریهای ذخیرهسازی حرارتی موجب افزایش بهره وری نیروگاه های خورشیدی، بهویژه در ساعات شب شده است.
مدیریت هوشمند شبکه و نیروگاهها: ادغام هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و الگوریتمهای پیش بینی هواشناسی باعث افزایش پایداری و کاهش اتلاف انرژی شده است.
گزارش آماری از وضعیت نیروگاههای خورشیدی در جهان و ایران
ظرفیت جهانی انرژی خورشیدی از حدود 6 گیگاوات در سال 2008 به تقریباً 1200 گیگاوات در سال 2022 رسیده است که 70٪ این رشد در 6 سال اخیر اتفاق افتاده است.
تولید جهانی برق خورشیدی از 32 تراواتساعت در سال 2010 به 1250 تراواتساعت در سال 2022 افزایش یافته است.
در سال 2023، تولید برق خورشیدی با افزایش 320 تراواتساعت نسبت به سال قبل، به رشد 25٪ دست یافته است.
ده کشور برتر در تولید برق خورشیدی (2023)
رتبه | کشور | تولید برق خورشیدی (تراواتساعت) |
1 | چین | 580 |
2 | ایالات متحده | 238 |
3 | هند | 113 |
4 | ژاپن | 110 |
5 | آلمان | 60 |
6 | برزیل | 52 |
7 | استرالیا | 47 |
8 | اسپانیا | 45 |
9 | ایتالیا | 35 |
10 | فرانسه | 30 |
جایگاه ایران در استفاده از نیروگاههای خورشیدی
تا سال 2022، ظرفیت نصبشده برق خورشیدی در ایران 540 مگاوات بوده است.
وزارت نیرو اعلام کرده است که ظرفیت نیروگاههای خورشیدی کشور تا مارس 2026 به 4,000 مگاوات افزایش خواهد یافت.
در سال 2023، ایران تنها 75 مگاوات به ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر خود افزود، در حالی که هدفگذاری 2,500 مگاواتی داشت.
این نشاندهندهٔ تحقق تنها 3٪ از هدف تعیینشده است.
پاسخ بدهید